TERBORG – Tien jaar geleden begonnen twee bevlogen mannen met ‘een hart voor minderbedeelden’ met een initiatief dat tot op de dag van vandaag nuttig en doeltreffend is gebleken. Gerard Mientjes en Kor Datema waren de kartrekkers om te komen tot de oprichting van een Schuldhulpmaatjes team in Oude IJsselstreek. Donderdag 12 oktober is stilgestaan bij het tienjarig bestaan.
Door Walter Hobelman
Gastheer Peter van Eijk benoemt in zijn openingswoord het feit dat “feliciteren met dit jubileum” eigenlijk niet op zijn plaats is, “want in feite is het schrijnend dat er al zolang hulp nodig is. Daarom is het beter om het jubilerende bestuur en de vrijwilligers te bedanken.”
Voorzitter Wim Post blikt vervolgens terug op de manier waarop door de eeuwen heen werd omgegaan met mensen met schulden. “Drieduizend jaar geleden kon je in de Oosterse cultuur schuldslaaf worden van een schuldeiser. Na drie jaar was je weer vrij en waren je schulden voldaan. Eeuwen later en in andere culturen was dat anders. Zo werden in Leiden mensen met schulden in hun ondergoed op straat gezet als een soort publieke vernedering. De term ‘in zijn hemd staan’ komt daarvandaan.”
Tien jaar geleden stond het onderwerp ‘schulden en schuldhulpverlening’ in Nederland nog in de kinderschoenen. “Toen heerste vaak de gedachte ‘eigen schuld, dikke bult’ en werd er hard afgerekend met mensen die, soms buiten hun eigen schuld, financieel in de problemen waren gekomen”, aldus Post. “Pas in 2016 werd er tijdens een vergadering voor het eerst gesproken over het begrip ‘vroegsignalering’ en ‘preventie’.” De afgelopen tien jaar hebben de inmiddels 35 vrijwilligers van Schuldhulpmaatje Oude IJsselstreek rond de 1250 huishoudens begeleid. “Zonder de inzet van deze vrijwilligers komt schuldhulpverlening op de tocht te staan. Ze zijn dus enorm belangrijk.”
Het belang van het werk van een schuldhulpmaatje komt nadrukkelijk en confronterend aan bod in een tweegesprek tussen Martin Pragt, (die zelf ervaringsdeskundige is en als leraar in armoede en sociale uitsluiting veel met dit onderwerp bezig is) en Kaylee Kruithof Kremer, die als alleenstaande moeder vertelt wat haar de afgelopen jaren is overkomen en hoe ze dankzij de hulp van een schuldhulpmaatje weer met een schone lei verder kan leven. “Erg confronterend was mijn eerste bezoek aan het gemeentehuis om met iemand te praten over mijn situatie. Dan zit je tegenover iemand in een keurig pak, die iets uitstraalt van ‘ik heb het goed voor elkaar’. Ik voelde me direct al een ongelofelijk loser.” Gelukkig werd haar hulpvraag wél gehoord en kwam ze in contact met een schuldhulpmaatje. “Dat voelde al direct veel beter, deze persoon keek niet naar mijn schuldenberg, maar had ook veel aandacht voor mij als persoon.” Nu ze uit de schulden is “maar nog wel moet leven met een kleine beurs”, wil Kaylee haar verhaal gaan delen met anderen. “Het taboe over schulden moet verdwijnen. Schulden zijn vaak ook maar een deel van het probleem, er speelt vaak veel mee op de achtergrond en door de soms confronterende vragen van mijn schuldhulpmaatje over mijn persoonlijke leven heb ik ook daarin goede stappen kunnen zetten.”
Pragt vertelt de aanwezigen dat er niet meer gedacht moet worden vanuit het ‘keten denken’ maar vanuit een ‘netwerk gedachte’. “Het is schandalig dat men 36 tot wel 80 keer hetzelfde verhaal over ‘hoe het mis is gegaan’ moet vertellen bij talloze loketten en personen. Dat vind ik mensonwaardig. Met een net vang je meer vis dan met een ketting”, stelt hij. “Schuldhulpmaatje Oude IJsselstreek heeft dat sterke netwerk door de nauwe en goede samenwerking met Sensire maatschappelijk werk, Wonion en de gemeente. Dat is de grote kracht, blijf die benutten.”
Wethouder John Haverdil, die onder andere financiële ondersteuning van inwoners in zijn portefeuille heeft, feliciteert Schuldhulpmaatje ook niet, maar spreekt wel zijn dankbaarheid uit richting bestuur en vrijwilligers. ”Bij schuldhulpmaatje wordt gewerkt vanuit het hart, dat merken wij en horen wij terug van betrokkenen. Als gemeente zijn we blij met jullie inzet en de goede samenwerking.”
Trudy Molenaar, bij Schuldhulpmaatje Nederland actief als teamcoördinator relatiebeheer, zegt dat dit schuldhulpmaatjes team “een voorbeeld is voor andere plaatsen in het land. Inmiddels zijn er in 160 gemeenten in Nederland plaatselijke schuldhulpmaatjes groepen werkzaam die een voorbeeld kunnen nemen aan vooral dat sterke netwerk dat hier gevormd is.”
Ook Wilma Heezen van Sensire maatschappelijk werk en Koen Pillen van Wonion onderstrepen de goede samenwerking met schuldhulpmaatje Oude IJsselstreek.
Vrijwilligerscoördinator Silvia Simmes zet vervolgens zeven schuldhulpmaatjes extra in het zonnetje. Gerard Hol, Wil Paulus, Marcel Tijdink, Sjoerd Engelsman, Ronald Hezemans, Bartjan Kaptein en Harrie Wisselink krijgen een ‘blik van waardering’ voor tien of meer jaar actieve inzet. Er werd namelijk al vanaf 2011 gesproken over het oprichten van een schuldhulpmaatjes groep.
Simmes benadrukt dat er nog wel ruimte is voor meer vrijwilligers die schuldhulpmaatje willen worden. “We zien een groeiende vraag om hulp en om het voor alle vrijwilligers werkbaar te houden is een beetje uitbreiding wenselijk. Men wordt eerst goed opgeleid voordat men aan de slag kan. Ook als iemand wat meer expertise op een specifieke vlak als hypotheekverstrekking en alles wat daarbij hoort of op juridisch op financieel vlak kan men bij ons van betekenis zijn.” Wie hier meer over wil weten kan mailen naar info@schuldhulpmaatje-oudeijsselstreek.nl of bellen: 06-13 36 96 95